Παραγωγή ορμονών

ο Παραγωγή ορμονών εντοπίζεται σε διάφορα σημεία του σώματος. Το ενδοκρινικό σύστημα περιλαμβάνει όργανα που παράγουν ορμόνες όπως επίφυση, θυρεοειδή, παραθυρεοειδή, υπόφυση, θύμο αδένα, πάγκρεας, ωοθήκες, όρχεις και επινεφρίδια.

Τι είναι η παραγωγή ορμονών;

Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ορμονών πραγματοποιείται στα ενδοκρινικά όργανα. Οι περισσότερες από τις ορμόνες παράγονται στην υπόφυση, τον υποθάλαμο και τα επινεφρίδια. Αλλά η επίφυση (επίφυση), οι παραθυρεοειδείς αδένες και τα νησάκια του Langerhans του παγκρέατος σχηματίζουν επίσης ουσιαστικές ορμόνες.

Οι ενδοκρινικοί αδένες περιλαμβάνουν επίσης τα κύτταρα Leydig στους όρχεις, το ωχρό σώμα και τα κύτταρα της καρδιάς που παράγουν το κολπικό νατριουρητικό πεπτίδιο (ANP). Οι ορμόνες σχηματίζονται ακόμη και σε όργανα που δεν είναι στην πραγματικότητα μέρος του ενδοκρινικού συστήματος. Ένας μεγάλος αριθμός πεπτικών ορμονών παράγεται στο στομάχι ή στα έντερα, για παράδειγμα.

Ανάλογα με την ορμόνη, απαιτούνται διαφορετικές αρχικές ουσίες για την παραγωγή. Τα γλυκοκορτικοειδή, τα ορυκτοκορτικοειδή και οι ορμόνες του φύλου παράγονται από στεροειδή. Οι θυρεοειδικές ορμόνες Τ3 και Τ4 βασίζονται σε ενώσεις ιωδίου. Η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη, η ισταμίνη, η σεροτονίνη και η μελατονίνη παράγονται από αμινοξέα. Όλες οι ορμόνες απελευθέρωσης και αναστολής, η αντιδιουρητική ορμόνη (ADH), FSH, ACTH, LH, ινσουλίνη, γαστρίνη, ορμόνη παραθυρεοειδούς και ερυθροποιητίνη αποτελούνται από πεπτίδια και πρωτεΐνες. Τα εικοσανοειδή είναι η βάση των προσταγλανδινών και των λευκοτριενίων.

Λειτουργία & εργασία

Το υπερκείμενο όργανο στην παραγωγή ορμονών είναι ο υποθάλαμος. Παράγει οκτώ βασικές ορμόνες. Με την ορμόνη απελευθέρωσης θυροτροπίνης (TRH) ο υποθάλαμος ρυθμίζει τη δραστηριότητα του θυρεοειδούς μέσω της υπόφυσης.Όταν το επίπεδο TRH είναι υψηλό, η υπόφυση παράγει ορμόνη διέγερσης θυρεοειδούς (TSH). Αυτό έχει διεγερτική επίδραση στην ανάπτυξη του θυρεοειδούς και διεγείρει την απελευθέρωση των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4. Τα Τ3 και Τ4 παράγονται από τα ωοθυλακικά επιθηλιακά κύτταρα. Για αυτό, τα κύτταρα χρειάζονται ιώδιο. Στο σώμα, οι ορμόνες του θυρεοειδούς κινητοποιούν την ενέργεια και διεγείρουν το μεταβολισμό.

Η ορμόνη απελευθέρωσης κορτικοτροπίνης (CRH) παράγεται επίσης στον υποθάλαμο. Στον πρόσθιο υπόφυση, είναι υπεύθυνος για την απελευθέρωση της ορμόνης ACTH. Το ACTH, η αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη, αποτελείται από 39 αμινοξέα. Φτάνει στον φλοιό των επινεφριδίων μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, όπου διεγείρει την παραγωγή γλυκοκορτικοειδών. Τα γλυκοκορτικοειδή ανήκουν στην ομάδα των στεροειδών ορμονών. Η αρχική ουσία είναι η χοληστερόλη, η οποία είτε προέρχεται από τροφή είτε συντίθεται από το ήπαρ. Η κορτιζόλη παράγεται στη συνέχεια μέσω των ενδιάμεσων σταδίων πρεγνενολόνη, προγεστερόνη, υδροξυπρογεστερόνη και δεοξυκορτιζόλη.

Η παραγωγή γλυκοκορτικοειδών υπόκειται σε κιρκαδικές διακυμάνσεις. Σχεδόν κανένα γλυκοκορτικοειδές παράγεται κατά τη διάρκεια του ύπνου · το μέγιστο της παραγωγής επιτυγχάνεται τις πρώτες πρωινές ώρες. Τα γλυκοκορτικοειδή όπως η κορτιζόλη διεγείρουν την παραγωγή γλυκόζης και την κινητοποίηση λίπους. Ταυτόχρονα, αναστέλλουν την έκκριση ινσουλίνης. Η ινσουλίνη παράγεται στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος. Η παραγωγή διεγείρεται ιδιαίτερα από την πρόσληψη τροφής. Μετά το φαγητό, το επίπεδο ινσουλίνης στο αίμα αυξάνεται, έτσι ώστε περισσότερη γλυκόζη μπορεί να μεταφερθεί από το αίμα στα κύτταρα.

Μια άλλη ορμόνη που παράγεται στον υποθάλαμο είναι η ορμόνη απελευθέρωσης γοναδοτροπίνης (GnRH). Διεγείρει την παραγωγή και έκκριση δύο γοναδοτροπινών στον πρόσθιο υπόφυση. Από τη μία πλευρά, το FSH συντίθεται όλο και περισσότερο. Η FSH είναι η ορμόνη διέγερσης των ωοθυλακίων. Φτάνει στις γονάδες μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Η LH, η ωχρινοτρόπος ορμόνη, επηρεάζει επίσης τις ωοθήκες και τους όρχεις. Στους άνδρες, η LH διεγείρει την παραγωγή τεστοστερόνης. Στις γυναίκες, η LH διεγείρει την παραγωγή οιστρογόνων στις ωοθήκες.

Ασθένειες και παθήσεις

Κατά τη διάρκεια της παραγωγής ορμονών, μπορεί να προκύψουν διαταραχές στα διάφορα ενδοκρινικά όργανα, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων. Τις περισσότερες φορές, η παραγωγή ορμονών στα δευτερεύοντα ενδοκρινικά όργανα είναι διαταραγμένη. Οι καλοήθεις ή κακοήθεις ασθένειες του υποθάλαμου ή της υπόφυσης σπάνια παρεμβαίνουν στην παραγωγή ορμονών. Οι όγκοι της υπόφυσης μπορεί να είναι ορμονικοί ή ανενεργοί. Ο πιο κοινός όγκος της υπόφυσης είναι το προλακτίωμα. Είναι ένας όγκος που παράγει την ορμόνη προλακτίνη. Αντίθετα, η παραγωγή ορμονών μπορεί επίσης να περιοριστεί από τον όγκο, έτσι ώστε να υπάρχει, για παράδειγμα, ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Αυτό εκδηλώνεται μέσω αυξημένων αποθέσεων λίπους στο στομάχι, μέσω αυξημένου κινδύνου οστεοπόρωσης ή μέσω μείωσης της μυϊκής μάζας. Εάν η υπόφυση σταματήσει να παράγει TSH, ένας ανενεργός θυρεοειδής αναπτύσσεται με συμπτώματα όπως κόπωση, κόπωση, κρύα δυσανεξία, δυσκοιλιότητα και απώλεια μαλλιών.

Η διακοπή της παραγωγής ορμονών στα επινεφρίδια έχει επίσης δραστικά αποτελέσματα. Η λεγόμενη κρίση του Addison οδηγεί σε πλήρη απώλεια παραγωγής. Η κρίση του Addison αναπτύσσεται συνήθως από τη νόσο του Addison. Η απότομη πτώση των επιπέδων ορμονών προκαλεί σοβαρές καρδιαγγειακές διαταραχές που μπορεί να οδηγήσουν σε κώμα. Εάν το Addison Crisis αντιμετωπιστεί πολύ αργά, μπορεί να είναι θανατηφόρο.

Με τη νόσο του Cushing, το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη παραγωγής ορμονών, αλλά η υπερβολική παραγωγή. Στη νόσο του Cushing, ένας όγκος της υπόφυσης παράγει πάρα πολύ ACTH. Ως αποτέλεσμα, ο επινεφριδιακός φλοιός συνθέτει πάρα πολύ κορτιζόλη. Η ασθένεια είναι επομένως γνωστή και ως υπερκορτιζόλη. Τυπικά συμπτώματα του συνδρόμου Cushing είναι η παχυσαρκία του κορμού, η αύξηση βάρους, ένα πρόσωπο με στρογγυλό φεγγάρι, η μείωση της μυϊκής μάζας, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, η ανικανότητα και, στα παιδιά, διαταραχές ανάπτυξης ή παχυσαρκία.

Εάν η υπόφυση παράγει πολύ λίγη αντιδιουρητική ορμόνη, αυτό οδηγεί σε διαβήτη insipidus. Οι ασθενείς δεν μπορούν πλέον να συγκρατούν νερό στο σώμα τους και να εκκρίνουν έως και 20 λίτρα ούρων κάθε μέρα. Διψούν συνεχώς και πίνουν μεγάλες ποσότητες. Στο σύνδρομο Schwartz-Bartter, η υπόφυση παράγει σημαντικά πολύ ADH. Οι αλλαγές του ηλεκτρολύτη οδηγούν σε απώλεια όρεξης, έμετο, διάρροια, μυϊκές κράμπες και ναυτία. Οι αιτίες του συνδρόμου Schwartz-Bartter είναι τραύμα, φλεγμονή του εγκεφάλου ή σοβαρά εγκαύματα. Η πνευμονία μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτό το σύνδρομο.