Fovea centralis

Οπως και Fovea centralis ονομάζεται μια μικρή κατάθλιψη στο κέντρο της κίτρινης κηλίδας στον ανθρώπινο αμφιβληστροειδή. Είναι η περιοχή με την πιο έντονη όραση, επειδή το fovea centralis περιέχει μόνο τρεις διαφορετικούς τύπους κώνων (φωτοϋποδοχείς) για έγχρωμη όραση στις περιοχές μήκους κύματος για κόκκινο, πράσινο και μπλε. Οι πιο ευαίσθητες στο φως ράβδοι βρίσκονται έξω από την κεντρική φούβα.

Τι είναι η κεντρική φούβα;

Το fovea centralis ενσωματώνει τη ζώνη της πιο έντονης έγχρωμης όρασης και βρίσκεται στο κέντρο της λεγόμενης κίτρινης κηλίδας (ωχράς κηλίδας) στον αμφιβληστροειδή, η οποία έχει διάμετρο 3 έως 5 χιλιοστά.

Το fovea centralis έχει διάμετρο περίπου 1,5 χιλιοστά και είναι πυκνά συσκευασμένο με τρεις διαφορετικούς χρωματικούς υποδοχείς, τους κώνους S, M και L, οι οποίοι καλύπτουν το φασματικό εύρος από μπλε έως πράσινο έως κόκκινο. Οι φωτοϋποδοχείς σε σχήμα ράβδου, οι οποίοι είναι πολύ πιο ευαίσθητοι στο φως, βρίσκονται έξω από την κεντρική φούβα και κυρίως έξω από το κίτρινο σημείο. Στη ζώνη της πιο έντονης όρασης, όπως ονομάζεται επίσης το fovea centralis, κάθε μεμονωμένος κώνος συνδέεται με ένα διπολικό γαγγλιοκύτταρο. Αυτό επιτρέπει στο οπτικό κέντρο του εγκεφάλου να εντοπίζει με ακρίβεια τους προσπίπτοντες παλμούς φωτός και να δημιουργεί μια ευκρινή, εικονική έγχρωμη εικόνα.

Η διασύνδεση 1: 1 των φωτοϋποδοχέων επιτυγχάνει την βιολογικά υψηλότερη δυνατή ανάλυση. Στην κεντρική περιοχή του fovea centralis, μπορεί να δημιουργηθεί μια μικρή περιοχή διαμέτρου περίπου 0,33 mm, που ονομάζεται foveola. Το Foveola περιέχει μόνο τους ιδιαίτερα λεπτούς κώνους M και L, οι οποίοι είναι πυκνά συσκευασμένοι σε αυτήν την περιοχή και των οποίων η υψηλότερη ευαισθησία στο φως είναι στην περιοχή μήκους κύματος από πράσινο έως κόκκινο.

Ανατομία & δομή

Το fovea centralis, η περιοχή με την πιο έντονη έγχρωμη όραση στον αμφιβληστροειδή, έχει σχεδιαστεί ανατομικά με τέτοιο τρόπο ώστε οι απαραίτητες δομές στήριξης να μετατοπίζονται σε μεγάλο βαθμό στην περιοχή των άκρων προκειμένου να επιτευχθεί η πλησιέστερη δυνατή συσκευασία με υποδοχείς χρώματος σε σχήμα κώνου.

Υπάρχουν έως και 6 εκατομμύρια υποδοχείς χρώματος στο κίτρινο σημείο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κατά μέσο όρο περίπου 240.000 υποδοχείς χρώματος ανά τετραγωνικό χιλιοστόμετρο. Στο Foveola, η «πυκνότητα συσκευασίας» με υποδοχείς M και L είναι πολύ υψηλότερη. Το foveola περιβάλλεται από μια περιοχή πάχους περίπου 0,5 mm, που ονομάζεται parafovea. Στην παραφοβία, οι φωτεινοί φωτοϋποδοχείς σε σχήμα ράβδου αναμιγνύονται ήδη με τους κώνους σε αναλογία 1: 1. Η δακτυλιοειδής παραφοβέα συνδέεται προς τα έξω από την περιφέρεια, η οποία, ανάλογα με τον συγγραφέα και τον ορισμό, έχει πλάτος δακτυλίου 1,5 ή 3 χιλιοστά.

Το εξωτερικό όριο της περιφέρειας αντιπροσωπεύει επίσης το εξωτερικό όριο της ωχράς κηλίδας. Η πυκνότητα των κώνων μειώνεται σημαντικά σε αυτήν την περιοχή, ενώ η πυκνότητα των ράβδων αυξάνεται απότομα. Σε υγιείς ανθρώπους, ο οπτικός άξονας διατρέχει τον κεντρικό βοθρίο, στον οποίο προσανατολίζονται οι οφθαλμοκινητικοί μύες, οι μικροσκοπικοί μύες του βολβού.

Λειτουργία & εργασίες

Ο κύριος στόχος και λειτουργία του fovea centralis είναι να παρέχει στα οπτικά κέντρα του εγκεφάλου τις πιο ακριβείς πιθανές τοπικές πληροφορίες σχετικά με τις προσπίπτουσες φωτεινές παρορμήσεις, συμπεριλαμβανομένου του φάσματος των κυμάτων τους. Από τα νευρικά ερεθίσματα που λαμβάνονται, ο εγκέφαλος μπορεί να κατασκευάσει μια εικονική εικόνα που είναι όσο το δυνατόν πιο έντονη και πολύχρωμη υπό τις συνθήκες φωτισμού από το φως της ημέρας έως το έντονο λυκόφως.

Είναι στην πραγματικότητα μια εικονική εικόνα, καθώς δεν υπάρχει πραγματική προβαλλόμενη εικόνα στον αμφιβληστροειδή ή οπουδήποτε στον εγκέφαλο. Η διασύνδεση 1: 1 των φωτοϋποδοχέων με διπολικούς φωτοϋποδοχείς, καθένας από τους οποίους έχει μόνο έναν άξονα και έναν δενδρίτη, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τη δημιουργία μιας ευκρινούς εικόνας. Στην όραση foveal, η εξέλιξη βασίζεται εξ ολοκλήρου σε συνθήκες φωτός της ημέρας, διότι στην κεντρική περιοχή του fovea σχεδόν αποκλειστικά οι εξασθενημένοι κώνοι υπάρχουν ως φωτοϋποδοχείς.

Η μερικώς ασυνείδητη οφθαλμοκινητική λειτουργία, η οποία προσπαθεί πάντα να είναι σε θέση να ανιχνεύει αντικείμενα "αξίζει να δούμε" μέσω του fovea centralis, είναι αντιπαραγωγική στο σκοτεινό λυκόφως και στο σκοτάδι, επειδή δεν υπάρχουν πρακτικά ευαίσθητες στο φως ράβδοι μέσα στο fovea centralis και οι κώνοι για διέγερση δεν είναι είναι αρκετά ευαίσθητα. Για να μπορέσετε να «δείτε» ένα αντικείμενο στο σκοτεινό λυκόφως, συνιστάται να κοιτάξετε συνειδητά το αντικείμενο, γιατί τότε υπάρχει η πιθανότητα να αντιληφθείτε το αντικείμενο με περιφερειακή όραση.

Μπορείτε να βρείτε το φάρμακό σας εδώ

Ασθένειες

Ασθένειες και παράπονα σε σχέση με το fovea centralis αφορούν κυρίως εκφυλισμούς του αμφιβληστροειδούς στην περιοχή της ωχράς κηλίδας και έτσι επίσης στην περιοχή του fovea centralis ή αποκολλητικά του αμφιβληστροειδούς.

Η πιο κοινή μορφή εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας είναι ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία (AMD), ο οποίος αρχικά οδηγεί σε λειτουργική βλάβη της λεγόμενης μεμβράνης Bruch. Αυτό προκαλεί έναν μικρό καταρράκτη περαιτέρω προβλημάτων, το οποίο τελικά οδηγεί σε απώλεια λειτουργίας των φωτοϋποδοχέων στην περιοχή της ωχράς κηλίδας. Η AMD επηρεάζει εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες. Η όραση που προκαλείται από την AMD επηρεάζει μόνο την κεντρική όραση. Η θολή, μονοχρωματική περιφερειακή όραση διατηρείται. Οι ακριβείς αιτίες που οδηγούν στην ενεργοποίηση της AMD δεν είναι (ακόμη) αρκετά γνωστές.

Είναι αξιοσημείωτο ότι παρατηρούνται οικογενειακές συστάδες, έτσι ώστε οι γενετικές διαθέσεις να συμβάλλουν επίσης πολύ στην έναρξη της AMD. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας εμφανίζεται επίσης στην εφηβεία, όπως στην πολύ σπάνια νόσο του Stargardt, κατά την οποία υπάρχουν εμφανείς εναποθέσεις στο επιθήλιο της χρωστικής του αμφιβληστροειδούς. Στην περιοχή της ωχράς κηλίδας ή του fovea centralis, μπορεί να σχηματιστεί οίδημα, συσσώρευση υγρού ιστού που μπορεί να εντοπιστεί σε διάφορες αιτίες.

Η συσσώρευση υγρού μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη όραση, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι αναστρέψιμη μόλις διορθωθεί η αιτία του οιδήματος και το ίδιο το οίδημα.